Thăm Daejeon – Thành phố thông minh lớn nhất Hàn Quốc, đất nước phủ sóng 5G đầu tiên trên thế giới với những siêu máy tính 150 triệu USD
"Mỗi thế hệ siêu máy tính ra đời cần đâu tư ít nhất 150 triệu USD. Mỗi lần thuyết phục chính phủ Hàn Quốc đầu tư, chúng tôi gần như phải tranh luận gay gắt mới có thể nhận được sự đồng ý" - đại diện Viện Công nghệ Hàn Quốc cho biết.
Tại Diễn đàn Internet Vietnam 2019 do Đại sứ quán Thụy Điển và Hiệp hội Internet Việt Nam (VIA) tổ chức diễn ra trong 2 ngày 20&21/3/2019 tại Hà Nội, chủ đề xây dựng thành phố thông minh cho Việt Nam đã được đưa ra mổ sẻ và bàn luận sôi nổi.
Nhân dịp này, tôi xin chia sẻ trải nghiệm của mình ở Daejeon, thành phố thông minh của Hàn Quốc khi tham gia Hội nghị Internet khu vực Châu Á Thái Bình Dương về Công nghệ tự động (APRICOT 2019). Sự kiện quy tụ hàng trăm chuyên gia công nghệ đến từ hơn 50 quốc gia đã quy tụ về Hàn Quốc, một trong những quốc gia dẫn đầu châu Á về trí tuệ nhân tạo, công nghệ 4.0. Hy vọng bài viết có thể cung cấp một vài gợi ý cho mô hình thành phố thông minh ở Việt Nam.
Trung tâm R&D, "Thung lũng Silicon" Hàn Quốc
Không phải ngẫu nhiên mà Daejeon, một trong 5 thành phố lớn nhất Hàn Quốc, được lựa chọn làm địa điểm tổ chức sự kiện thường niên lớn nhất khu vực châu Á Thái Bình Dương về internet này. Daejeon được coi là "Thung lũng Silicon" của Hàn, nơi tập trung hoạt động nghiên cứu phát triển (R&D) lớn nhất của nước này. Các trung tâm R&D của Samsung, LG và của nhiều thương hiệu hàng đầu cũng đặt tại Daejeon.
Từ Seoul, tôi bắt tàu cao tốc (người Hàn gọi là KTX) tới Daejeon chỉ hết chưa đầy 1 tiếng đồng hồ. Về mặt giao thông, Daejeon rất thuận lợi do thành phố này nằm ở khu vực khá trung tâm của Hàn Quốc, từ bất cứ thành phố nào cũng có thể đến Daejeon chỉ trong vòng 2 tiếng đồng hồ.
Thành phố thông minh này là thủ đô công nghệ của Hàn Quốc và có thể nói là của châu Á. Trên những tòa cao ốc của Daejeon ghi kiêu hãnh dòng chữ "Smart city" (thành phố thông minh). Cũng không ngoa vì nơi đây quy tụ hơn 700 viện nghiên cứu, 19 trường đại học, 1300 công ty công nghệ cao.
Daejeon không chỉ là nơi nghiên cứu mà sẽ hình thành trung tâm hội thảo, du lịch công nghệ (trải nghiệm các ứng dụng công nghệ cao) của Hàn Quốc và khu vực. Để chuẩn bị cho điều này, hơn 30 khách sạn với 10.000 phòng sẵn sàng đón khách. Một tổ hợp công nghệ với 43 tầng và diện tích hơn 279.000m2 đã và đang hình thành, tới 2021 thì hoàn thiện.
Trong bài phát biểu, ngài Her Tae-Jong - Thị trưởng thành phố - không giấu nổi tự hào cho rằng Daejeon muốn trở thành một "thánh địa Mecca" của công nghệ ICT toàn cầu, dẫn đầu trong công nghệ 4.0 bằng Internet siêu tốc độ và công nghệ thông minh mới.
Dù Daejeon tập trung vào công nghệ cao và khoa học máy tính nhưng ngài thị trưởng không nói tiếng Anh. Trong bài phát biểu của mình tại APRICOT, ngài nói bằng tiếng Hàn. Khi tôi đi ngoài đường cũng gặp rất ít cư dân giao tiếp tiếng Anh trôi chảy.
Không biết vô tình hay hữu ý mà Daejeon cũng là trung tâm hành chính và quân sự lớn nhất của Hàn Quốc với 14 cơ quan hành chính, bao gồm Hải quan; tổng hành dinh của quân đội, thủy quân, không quân và chỉ huy hậu cần của Hàn Quốc cũng đóng tại Daejeon. Vì vậy, bạn dễ dàng nhìn thấy những chàng trai cao lớn đẹp như tài tử trong bộ quân phục ở Daejeon hay trên chuyến tàu tới Daejeon. An ninh và Internet tốc độ cao cần đi liền với nhau mới có thể tạo nên sức mạnh phát triển.
5G là nền tảng
Jemin Chung, Kỹ sư, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Công nghệ hội tụ, Korea Telecom, làm việc trong lĩnh vực R&D chuyên về Internet 5G từ 2015 đến nay chia sẻ, 5G là nguồn tài nguyên cơ bản để phát triển trí tuệ nhân tạo (AI). Ở một số thành phố của Hàn, tốc độ 5G đã cho phép download dung lượng lên tới 100 megabit trên giây.
Trong vòng 1 thập kỷ trở lại đây Hàn Quốc đã tăng trưởng trong lĩnh vực CNTT và sở hữu hạ tầng CNTT vào hàng tốt nhất thế giới. Dựa vào hạ tầng này, vào tháng Hai năm ngoái, Hàn Quốc đã ra mắt dịch vụ 5G đầu tiên trên thế giới tại thế vận hội mùa đông ở PyeongChang.
Tháng 12, Hàn Quốc ra mắt sóng radio 5G. Và trong tháng 3 năm nay, dịch vụ 5G thông qua điện thoại thông minh sẽ được ra mắt lần đầu tiên trên thế giới.
Hàn Quốc nhờ đó đã phát triển một số ứng dụng dựa trên nền tảng 5G. Ví dụ như xe hơi tự lái có thể phản ứng tức thì với các tín hiệu giao thông, robot có thể xử lý siêu tốc để phản ứng nhanh bằng hoặc hơn con người, đối thoại với người và trả lời trực tiếp một số câu hỏi do con người đưa ra. 5G còn được ứng dụng trong các nhà xưởng như cảnh báo khẩn cấp, làm robot cứu hộ trong điều kiện không thuận lợi cho con người, và nhiều lĩnh vực khác .
Viện công nghệ Hàn Quốc và trung tâm siêu máy tính
Viện công nghệ Hàn Quốc (KISTI) là một trong số những viên nghiên cứu quốc gia và trung tâm thông tin R&D (national R&D information) lớn nhất đặt ở Daejeon. Trong khuôn khổ APRICOT 2019, chúng tôi được đến thăm KISTI, nơi đặt trung tâm siêu máy tính của Hàn Quốc. Những đời siêu máy tính cũ và mới được đặt ngay sảnh vào để người tới thăm nhìn thấy lịch sử phát triển máy tính của Hàn quốc.
Đời máy đầu tiên phát triển và sử dụng trong giai đoạn 1988-1993. Cho tới nay Hàn Quốc đã phát triển qua thế hệ siêu máy tính thứ 5 (2018). Thế hệ thứ 5 được xếp hạng là siêu máy tính mạnh thứ 11 trên thế giới trong cuộc xếp hạng tổ chức tháng 6 năm 2018. Theo đại diện KISTI thì hiện nay nó có thể chỉ xếp thứ 15 vì từ đó đến nay có thể nhiều siêu máy tính đời cao ưu việt hơn đã ra đời.
Vòng đời công nghệ nhanh bị thay thế và siêu máy tính cũng vậy, trong khi đầu tư lên đời thì rất đắt. "Mỗi thế hệ siêu máy tính ra đời cần đâu tư ít nhất 150 triệu USD. Mỗi lần thuyết phục chính phủ Hàn Quốc đầu tư, chúng tôi gần như phải tranh luận gay gắt mới có thể nhận được sự đồng ý" - đại diện KISTI cho biết.
Không kết bạn, không có internet
Tại APRICOT, tôi gặp phái đoàn của Bộ thông tin truyền thông Việt Nam, VNPT và một số đơn vị hàng đầu về truyền thông trong nước. Họ là những cán bộ trẻ tâm huyết được tổ chức cử tới tham gia kết nối và học hỏi để áp dụng cho phát triển công nghệ nước nhà như lời John Rattray, điều phối học viên APRICOT chia sẻ "Chúng tôi hy vọng những thành viên tham dự APRICOT thu nhận được từ bạn bè quốc tế sẽ được chia sẻ và truyền đạt lại để phát triển cộng đồng công nghệ trong nước" .
Các sự kiện giao lưu kết nối hợp tác (Peering) được khuyến khích ở APRICOT. Khách được mời tham gia miễn phí các lớp học Kpop Dance hay đánh golf công nghệ (đánh trong nhà vào màn hình lớn ghi lại sức mạnh, tầm xa, độ chính xác… của cú đánh). Như khẩu hiệu in trên áo một thành viên tham dự APRICOT, "No peering, no internet" (tạm dịch: Không kết bạn, không có internet), nếu con người không thực sự kết nối ở đời thực thì internet cũng là vô nghĩa.
